Tilki avı (Fox Hunting) oyunu, amatör telsizcilerin telsiz kullanımı, anten yapımı ve teknik becerilerini geliştirmek üzere yapılan bir etkinliktir. Bu oyun ilk olarak 1933 yılında İsviçre ordusu tarafından düzenlenmiştir. Popülaritesi artan bu oyunun uluslararası yarışmaları da yapılmaktadır. Bu oyun, kilometre olabilecek mesafelere yerleştirilen vericilerin yürüyüş, koşu veya araçlar vasıtası ile bulunması sağlanarak, sportif faaliyetler haline getirilmiş ve ARDF sporu (Amateur Radio Direction Finding) olarak tanımlanmıştır. Amatör telsizcilerin düzenlediği organizasyonlar içerisinde yer alan bir faaliyet olan bu oyun, kimi zaman eğlencesine, kimi zaman rekabeti sağlayacak madalya ve kupa ile ödüllendirilen şampiyona formatında düzenlenmektedir.
Bu oyun, başlangıç noktasından uzakta bir yere gizlenen VHF veya UHF bantlarında belli bir frekansta yayın yapan verici/vericilerin; telsiz, yönlü anten ve sinyal zayıflatıcı donanımı ile sinyalin geldiği yön, mesafeyi ve gizlendiği yeri tespit edip vericinin bulunması, bulunduktan sonra merkeze bildirilmesi şeklinde oynanmaktadır. Uluslararası ARDF frekansı 145.300 MHz’dir. Ancak bu oyunu amatör telsizcilerin oynadığı düşünülerek şartlara göre amatör frekans aralığında VHF ve UHF frekanslar kullanılabilir. Genelde VHF vericiler kullanılmaktadır.
Oyun Kuralları ve Genel Esasları
Oyun için belirlenmiş resmi bir kural bulunmamakla beraber oyunun kuralları organizasyonu düzenleyenler tarafından belirlenmektedir. Ancak genel olarak uyulan kurallar aşağıda sıralanmaktadır. Bu kurallar ortam şartlarına göre değiştirilebilmektedir.
- Katılımcılar başlangıç noktasında toplanır.
- Oyun, başlangıç ilanı ile başlar.
- Başlangıç esnasında vericinin yayın yaptığı frekans ilan edilir.
- Bir veya birden fazla verici kullanılabilir.
- İlk vericiyi bulan takım kazanmış sayılır. Vericinin bulunduğu, vericiyi bulan takımın telsiz anonsu ile bildirilmesi gerekir. Vericinin bulunduğunu doğrulayacak, şifre, icon veya benzer işaret konularak vericinin bulunduğunu bildiren anons esnasında bu işaretin belirtilmesi istenir.
- Oyuna süre sınırı konulabilir, verilen süre içerisinde verici bulunamaz ise takımların süre sonundaki konumları istenir, konum belirlemek için GPS kullanılabilir. Vericiye en yakın konumda bulunan takım kazanmış sayılır.
- Vericinin frekansı sabit olmalıdır. Kristalli odaklanan vericiler tercih edilebilir.
- Oyun süre ile sınırlanmış ise vericinin süre sonuna ve oyun sonuna kadar çalışmasını garantileyecek güç kaynağı kullanılmalıdır.
- 15-20 miliwatt seviyelerinde çıkış olan vericiler tercih edilmelidir. Uzun mesafeli oyunlarda 1 – 5 watt vericiler kullanılabilir.
- Oyunu zorlaştırmak ve eğlenceyi artırmak amacı ile verici sinyalleri aralıklı verilebilir. Zorluk derecesini artırmak amacı ile bir vericiden üç farklı sinyal gücünde çıkış verecek şekilde tasarlanabilir.
- Vericide, el telsizlerinde yaygın olarak bulunan FM modülasyon kullanılmalıdır. Ancak organizasyon şartlarına göre AM, SSB vb diğer modülasyonlar da kullanılabilir. Farklı modülasyonlarda oyunlar tertip ediliyorsa başlangıçta verici modülasyonu ilan edilebilir veya katılımcılardan modülasyonu tespit edip vericiyi bu şekilde bulmaları istenebilir.
- Vericinin bir tonda ses yayını yapması beklenir. Genelde mors kodu ile bir kimlik yayını yapan vericiler tasarlanmaktadır.
- Katılımcıların kullandığı alıcı (telsiz vs) ve anten kendi sorumluğundadır. Kullanacağı alıcı ve anten kendi tercihine bırakılabilir. Genelde FM alıcılar ve yagi antenler kullanılır.
- Katılımcılar vericinin sinyalini bastıracak ve diğer katılımcıları yanıltacak alternatif sinyal yayını yapamaz.
- Yaş, cinsiyet, modülasyon vb konularda kategoriler halinde yarışmalar düzenlenebilir.
Tavsiyeler
- Sağlık ve sportif faaliyet amacı ile oyunun doğada açık alanda oynanması tavsiye edilir.
- Oyunun kısa süreli gün içinde birkaç defa oynanabilmesini sağlamak amacı ile alanın 500 m yarı çapta bir bölümde planlanıp oynanması tavsiye edilir.
- Vericinin bulunma oranını ve rekabetten gelen eğlenceyi artırmak adına birden fazla verici kullanımı tavsiye edilebilir.
- Başlangıç seviyesindeki herkeste bulunan FM modülasyonlu el telsizlerinden dolayı, vericilerin de FM modülasyonlu olarak tasarlanması tavsiye edilir.
- Anteni daha küçük elemanlardan oluşan UHF bandında yayın yapan vericilerin kullanılması tavsiye edilir.
- Oyunda kullanılacak anten ve sinyal zayıflatıcıların yapımı oyuna dahil edilerek oyundan elde edilecek keyif ile bilgi ve becerinin artırımı daha üst düzeye çıkartılabilir.
Tilki Avı (Fox Hunting) için giriş bilgisi olarak sayacağımız bu bölümün sonuna geldik. Bir sonraki bölümlerde verici yapımı, anten yapımı ve sinyal zayıflatıcı yapımından bahsetmeye çalışacağız.
TA5AIX – Enes YAVUZ, 73