Amatör telsizcilikte SWR (Standing Wave Ratio), yani Duran Dalga Oranı, telsiz sisteminizin ne kadar verimli çalıştığını gösteren önemli bir ölçüttür.

Amatör telsiz istasyonları antene bir iletim hattı aracılığıyla bağlanır. Mandala basıldığı zaman telsiz iletim hattının girişinde bir RF voltajı üretir. Bu voltaj iletim hattı boyunca antene doğru ilerler ve bu ilerlemeye giden dalga denir. Bazı durumlarda, giden dalga iletim hattının sonundan yani antenden yansır ve geri telsize doğru ilerlemeye başlar. Buna da yansıyan dalga denir. SWR ise giden dalga ile yansıyan dalganın büyüklüklerinin birbirine oranının ölçüsüdür.
Tabloda da görülebileceği gibi SWR değeri 1 olduğu zaman telsizde üretilen RF voltajının tamamı antene ve ordan da atmosfere iletilir. SWR değeri yükseldikçe yansıyan dalga oranı artar ve üretilen voltajın bir kısmı geri dönmeye başlar. Bunun sebebi de empedans uyumsuzluklarıdır.
Amatör telsizlerin empedansları 50 ohm olarak üretilmiştir ve SWR’nin 1 olması için iletim hattında sorun olmaması ve antenin empedansının da 50 ohm olması gereklidir. Antenin empedansı 50 ohmdan farklı olduğu zamanlarda bu durumun önüne geçmek için TUNER veya BALUN kullanılabilir.
Her iki cihaz da antenin empedansını 50 ohma ayarlayarak telsizle anten arasındaki uyumsuzluğu giderir. Bu cihazlar antenin performansını arttırmazlar ancak telsize geri dönen RF voltajını engelleyerek telsizin korunmasını sağlarlar.
SWR’ yi etkileyen faktörler:
- Anten tipi, boyutu, yerleşimi
- Konektörlerin durumu
- Çıkış gücü
- Yakındaki nesneler
- Hava koşulları
- Topraklama
