Klemensli BNC Konnektörle Dipol Anten Yapımı

Giriş
Dipol (iki kutuplu) anten, radyo dalgalarının iletilmesinde kullanılan ve yapımı çok basit olan bir anten türüdür.¹ Bu çalışmamızda bir kanadı çeyrek dalga boyunda olan yarım dalga dipol antenin hesaplanması ve çalışma mantığının öğrenilmesi amaçlanmaktadır. El telsizinin üzerine monte edilerek kullanılabilecek şekilde yapacağımız bu anteni sizler farklı frekanslarda ve farklı montaj teknikleri deneyerek yapabilirsiniz.

Anten Boyunun Hesaplanması
Anten boyunun hesaplanması için öncelikle anteni yapacağımız frekansı belirliyoruz. Bu çalışmada, amatör el telsizlerinde kullanılan 144-146 MHz aralığının orta noktası olan 145 MHz frekansına göre antenimizi yapacağız. Belirlediğimiz frekansın tam dalga boyunu 300 / 145 MHz (Işık hızı / frekans) formülü ile hesaplıyoruz. Kullanacağımız izoleli bakır telin velocity faktör değeri² olan 0,95 ile tam dalga boyunu çarpıyoruz ve çıkan sonucu 4’e bölerek çeyrek dalga boyunu yani dipol antenin bir kanadının uzunluğunu bulmuş oluyoruz. Bu hesaplamaya göre dipol antenimizin bir kanadı 49 cm’dir.

Antenin Yapımı İçin Gerekli Malzeme ve Ekipman Listesi
Anteni yapmak için sadece 3 malzemeye ve 3 ekipmana ihtiyacımız var.

Tornavida
Pense ya da kargaburnu
Şerit metre
1 metre uzunluğunda 2.5’luk nya tek damar bakır kablo
Klemens girişli BNC erkek konnektör
Bir tarafı SMA diğer tarafı BNC dişi olan dönüştürücü konnektör (Dönüştürücünün SMA kısmı telsizinizin anten girişine uygun olmalıdır.)

Antenin Yapım Aşamaları
Yukarıdaki malzemeleri temin ettikten sonra bu anteni birkaç dakika içerisinde yapılabileceksiniz.

Bakır kablodan şerit metre ile ölçerek 49 cm uzunluğunda iki parça kesiniz.
Bu iki parça kablonun birer ucundan izole kısmı pense yardımıyla 0,5 cm sıyırıp izolesiz bakır kısmı 90 derece bükünüz.
Klemensin vidalarını gevşeterek bakır kablonun büktüğünüz izolesiz kısmını
klemensin içine yerleştirip, dipolün iki kanadı aynı hizada olacak şekilde vidaları sıkınız. Ve antenimiz teste hazır…

Anten Testi
Antenimizi dikey polarizasyonda ve açık alanda test edeceğiz. Klemensin (+) kutbuna bağladığımız mavi renkli bakır kablo yukarıda, klemensin (-) kutbuna bağladığımız kahverengi bakır kablo aşağıda (toprağa yakın) olacak şekilde antenimizi teste tabi tutuyoruz.
NanoVNA ile yapacağımız testte öncelikle 145 MHz’de antenimizin değerlerine bakacağız. Daha sonra 145 MHz’in üçüncü harmoniği olan 435 MHz’de verdiği değerleri de inceleyip antenin dualband çalışmaya müsait olup olmadığını yorumlayacağız.

Antenimizin açık alanda ve dikey polarizasyonda 145 MHz’deki swr değerinin 1.80 ve empedansının 86 Ω olduğu görülmektedir. Dipol antenin teorik empedansının yaklaşık 73 Ω olduğu³ bilindiğinden yaptığımız bu antenin empedansının beklenenden biraz yüksek olduğu söylenebilir. Antenin 145 MHz’deki swr değeri ise el telsizi ile kullanımda problem oluşturmayacak bir değerdir. Antenin UHF bandındaki değerlerine de bakarak gerekirse anten boyunda düzenlemeye gideceğiz.

Antenimizin UHF bandındaki değerlerine baktığımızda ise;

Amatör telsizlerde kullanılan 430-440 MHz aralığının orta frekansı olan 435 MHz’deki swr değerinin mükemmele yakın bir değer olduğu, empedansın ise 51,7 Ω olduğu görülmektedir. Dolayısıyla dipol antenimiz hem VHF hem de UHF’de çalışabilecek değerlere sahiptir.

Antenimizin daha geniş frekans aralığındaki analizör görüntüleri aşağıdaki gibidir.

Antenimizin VHF’de en düşük swr değerini 143 MHz’lerde verdiği görülmektedir. Anten boyu dipolün her iki kanadından bir-iki mm kısaltılarak 145 MHz’de daha düşük swr değerleri yakalanabilir. Ancak anteni kısaltma durumunda 433 MHz’deki mükemmele yakın swr değeri yükselebilir.
Bu nedenle antenimizin boyunu kısaltmadan bu şekliyle kullanmaya karar verdik. Antenimizi SMA-BNC dönüştürücü ile el telsizinize bağlayarak dikey polarizasyonda kullanacağız. Siz de bu çalışmada verilen ölçülere göre anteninizi yaparak, el telsizinizin kendi antenine göre dinleme ve gönderme performansının karşılaştırmasını yapabilirsiniz.

İyi çalışmalar, bol QSO’lar dileriz…
73…