Balkonunuza veya çatınıza bir anten kurdunuz diyelim. Bu antenin SWR değerini ölçmeyi daha önce öğrenmiştik. Şimdi sıra anteniniz için istasyonunuza kadar çektiğiniz kablonun ne kadar güç kaybına yol açtığını ölçmekte.
Bunun için bir önceki yazımızda yaptığımız kalibrasyonu kullanarak NanoVNA’mızı ayarlamamız
gerekiyor.
Ekranın herhangi bir yerine dokunarak ana menüye geliyoruz ve ana menüden DISPLAY menüsüne
dokunarak gelen ekranda 3. seçenek olan FORMAT/S21 ayarına dokunuyoruz.
Karşımıza gelen ekrandan en üstte olan LOGMAG’i seçiyoruz. Sonra üstte gördüğünüz menüde 4.
seçenek olan CHANNEL seçeneğinin üzerine bir kere basarak S21’e ayarlıyoruz. Bunları yaptıktan
sonra aşağıdaki ekran gibi bir ekran görmemiz gerekiyor.
Buraya kadar tamamsak şimdi ölçüm yapacağımız kabloyu hazırlayalım.
Benim elimdeki 4 metre rg-58 kablonun iki ucu BNC erkek konnektörlü. Bunun uçlarını
NanoVNA’ya bağlamak için dönüştürücüler kullanmamız lazım. Şunu da belirtelim ki her
dönüştürücü yaklaşık 0.1 dB kayıp demek. ( Bu da gücün %2.27sini kaybetmek demek.)
Şimdi ölçümü yapmak için kablonun iki ucunu da SMA erkek konnektöre dönüştürdükten sonra bu
iki ucun birini NanoVNA’nın üzerindeki konnektörlerden PORT1’e, diğerini de PORT2’ye
bağlamamız gerekiyor. Bağlantıyı yapmadan önce de sarılmış olan kabloyu etrafa yaymamız
gerekiyor ki bobin etkisi oluşturup ölçümümüzü etkilemesin.
Gördüğünüz gibi bağlantıyı yaptıktan sonra imlecimizi ayarlayarak istediğimiz frekansta elimizdeki
kablonun ne kadarlık bir kayba neden olduğunu görebiliriz. Benim bu 4 metrelik RG-58 kablom
145MHz civarında 0.87dB lik bir kayba neden oluyormuş.
Aynı kablonun 440MHz’de 1.77dB lik kayba yol açtığını görüyoruz.
Türkiyede yurtiçi görüşmelerde en sık kullanılan HF frekanslardan 7.1MHz’de ise bu kaybın yalnızca 0.23dB olduğunu görebiliriz.
Yaptığımız bu ölçümlerden yola çıkarak RG-58 kabloda kullandığımız frekans yükseldikçe güç kaybımız da ona doğru orantılı olarak artıyor diyebiliriz. Farklı frekanslarda ölçüm yapmak için ise ölçüm yapacağınız frekans aralığında NanoVNA’yı tekrar kalibre etmeniz gerektiğini hatırlatalım.
Peki bu sayılar ne demek? Ne işimize yarar?
Bu siteye giderek aşağıdaki görselde gördüğünüz gibi çıkış gücünüzü watt cinsinden ve kablo
kaybınızı dB cinsinden girerek anteninize ne kadar gücün ulaştığını ve çıkış gücünüzün ne kadarını kaybettiğinizi görebilirsiniz.
VHF’de %18.15 olan bu kaybın, UHF için -1.77dB olarak hesaplayınca %33.47ye yükseldiğini, HF için ise -0.23dB olarak hesaplayınca da yalnızca %5.16lık bir kayba yol açtığını yine bu siteden hesaplayarak görebilirsiniz.
Anteninizi kurmadan önce ihtiyacınız olan kadar istediğiniz türden kablonun ne kadarlık kayba yol açacağını da bu siteye girerek ve aşağıdaki gibi doldurarak önceden hesaplayabilirsiniz.
Bu sitede hesaplamayı yapmadan önce yaptığınız mesafe ölçümü de feet birimine çevirmeniz gerektiğini de hatırlatalım. ( 1 metre = 3.28 feet )
Burda gördüğünüz gibi 13.12 feetlik yani 4 metrelik RG-58 kablonun verimliliğinin %83.8 olacağı yazıyor. Bu da %16.2lik bir kayıp demek. Yapmış olduğumuz ölçümde ise %18.15lik bir kayıp görüyoruz. Arada kullandığımız dönüştürücüleri de hesaba katarsak bu sitenin oldukça doğru sonuçlar ürettiğini ve anteninizi kurmadan önce kablo hesaplamalarını yapmak için kullanabileceğinizi gönül rahatlığıyla söyleyebiliriz.
TA2FGA Faruk Gökhan ABAY
73